Vooraf
Dit is deel twee over de aanpak van Covid-19 (één van de vele bestaande Coronaziekten; verder spreek ik alleen nog over Covid) in onze samenlevingen. Deel één ging in op de vraag waarom deze aanpak het beeld van een wereldwijde coördinatie te zien gaf, en voerde redenen aan om zich niet al te veel in complotten te verliezen.
Deel twee beoogt het formuleren van een beeld over de feitelijk gevoerde Covid-politiek. Wie ingaat op deze politiek heeft volgens mij wel degelijk ernstige redenen tot grote bezorgdheid, vooral als je het democratisch principe genegen bent.
Ik hoop op deze manier bij te dragen tot een genuanceerd maar tegelijk realistisch beeld over dit probleem dat onze samenlevingen al bijna twee jaar gegijzeld houdt. Er zullen scherpe vragen worden gesteld.
Inleiding
Het vak dat schrijver dezes beoefent heeft een aantal raakpunten met de medische wetenschap. Zoals elke wetenschap is ook de medische onderhevig aan De Wet van het Voortschrijdend Inzicht.
Hiermee zijn dan de twee redenen gegeven waarom ik over het medische aspect van Covid slechts enkele notities wil maken. Die sluiten aan op wat in de vorige bijdrage al vermeld stond.
Ten eerste ben ik geen medische wetenschapper en dus is schroom gepast. Ten tweede: ook wetenschappers zijn mensen, voor wie tijd raad brengt.
Ik wil dan ook voornamelijk ingaan op een aantal aspecten van de Covid-politiek die veel gevaarlijker zijn of kunnen zijn, omdat ze betrekking hebben op de vormgeving van het hele mundiale sociale en maatschappelijke bestel en een breuk zouden kunnen vormen met de nu toch al moeizame ontwikkeling naar een democratische samenleving. Onder democratie wordt hier niet de bekritiseerbare westerse methodiek van parlementaire verkiezingen en procedures verstaan, doch wordt verwezen naar het grondprincipe: iedere belastingbetalende burger is deelgenoot in een samenleving en heeft het recht om volwaardig mee te praten over de ontwikkeling ervan.
Enkele notities
De opmerkingen die ik hier wil maken betreffen de voorlopigheid van de kennis van Covid en wijzen op enkele gevolgen van de gekozen aanpak van deze ziekte door de wereld van de gezondheidswerkers.
Ik doe dat om te laten zien dat het verkeerd is alles goedschiks aan te nemen, bijvoorbeeld “omdat het in de krant staat” of “omdat een expert het gezegd heeft”. De kranten zijn héél vaak onbetrouwbaar en elke expert kan zich vergissen.
Omdat de vaccins tegen Covid van zeer recente datum zijn terwijl ze toch al massaal door regeringen en instanties worden opgedrongen, is het nodig daar diepgaande kritische vragen bij te stellen.
Hierna volgen enkele daarvan op een rijtje.
*Waarom wordt een vaccin meteen massaal toegediend, zonder dat de klassieke longitudinale studies afgerond zijn? Farmaceuten geven zelf slechts voorlopige garanties en verwachten meer gegronde resultaten pas in de loop van 2022 of zelfs 2023[1]. Het gevolg is dat sommige verzekeraars de eventuele schade van vaccinatie tot aan die data niet willen vergoeden. Dat lijkt me ernstig.
*Waar blijven de correcte cijfers over de bijwerkingen van de vaccins? Wie rondvraagt hoort bij voortduring meldingen over bijwerkingen. Sommige daarvan werden door farmaceuten voorspeld. De bekende en kennelijk degelijk werkende Nederlandse Buitenparlementaire Onderzoekscommissie 2020 organiseerde een meldpunt voor de bijwerkingen na toediening van een vaccin. Het meldpunt ging met 1 600 gecontroleerde meldingen naar het Nederlandse Lareb (het officiële meldpunt voor bijwerkingen), dat weigerde de meldingen aan te nemen, hoewel ze anoniem maar wel controleerbaar werden aangeboden. Waarom deze werkwijze? Mij zijn concrete gevallen bekend van ernstige bijwerkingen, waar verder niets mee is gebeurd. Valt er iets te verbergen?
*Ook in de wetenschappelijke literatuur rijzen er vragen over bijwerkingen. Er zijn er veel meer dan officieel wordt toegegeven. In een studie met betrekking tot de bijwerkingen van het mRNA-vaccin van Pfizer en Moderna werden in een recente wetenschappelijke studie scherpe vragen gesteld[2]. De auteurs wijzen erop dat de procedure van het fabriceren van deze vaccins unprecedented is en ze illustreren deze stellingname heel uitvoerig. De schrijvers wijzen erop dat deze mRNA-vaccins misschien behulpzaam zijn, maar mogelijk gevaarlijke consequenties kunnen hebben. Zelf gebruiken ze de term catastrophic. Dat is wel heel duidelijk. Daarom dringen ze aan op een grondige opvolging van de gezondheid van de ingeënten. In een andere studie, vermeld in het tijdschrift Vaccines[3], schrijven een reeks auteurs er zich van bewust te zijn dat elk geneesmiddel en elk vaccin bijwerkingen heeft. Maar, zo zeggen ze, als het om het covid-19 – vaccin gaat, zijn er meer vragen dan antwoorden. Verbaast het dan dat er bijvoorbeeld ideeën over een bewust geplande bevolkingspolitiek ontstaan?
*Waarom is er zo weinig duidelijkheid over de stoffen die in vaccins verwerkt zijn? Waarom komt er geen reactie op het (intussen gecontroleerde!) verhaal dat (in een aantal gevallen) een metalen huissleutel na vaccinatie aan de arm blijft plakken? Wat is de invloed van de metaaldeeltjes in de vaccins voor mensen die een MRI-onderzoek moeten ondergaan? Hoelang blijven die metaaldeeltjes in het lichaam?
*Ook ten aanzien van de effectiviteit van de vaccins rijzen er vragen. In de pers – die in dit opzicht heel erg onbetrouwbaar is – spreekt men over het uitdoven van de werkzaamheid van het vaccin, waardoor men op tal van plaatsen inmiddels begonnen is met het geven van ‘boosterinjecties’. Waarom is dat zo plots nodig? Uit een studie blijkt dat de nieuwe deltavariant van het virus ongeveer 8 keer minder ‘onder de indruk’ is van onze vaccins dan de alfavariant[4]. Weten de experts het dan zelf niet zo goed? Waarom moeten we ze dan navolgen?
*De farmaceuten zijn er kennelijk zelf niet zo gerust in, want zowel Pfizer als Merck werken hard aan orale medicijnen tegen Covid, althans volgens een bericht dat door Reuters werd verspreid[5]. Ook andere farmaceuten zouden hiermee bezig zijn.
*Dan blijft, tenslotte, het raadsel “Ivermectine” (en co.) levensgroot bestaan. Het is bekend dat dit middel in tal van landen op massale schaal in het begin van het ziekteproces goede resultaten heeft opgeleverd. Maar kennelijk is dit niet met de goedkeuring van de verantwoordelijken die de beslissingsmacht in handen hebben, de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) inbegrepen.
Of we dat nu graag horen of niet: er werd in de Covid-zaak op z’n zachtst overhaast gehandeld. Er blijven nog steeds te veel onzekerheden. Bijgevolg ontstaat er ruimte voor complotdenken – hetgeen de kritische burger vervolgens brutaal als verwijt in het gezicht wordt gesmeten[6].
Er staan hierboven redenen genoeg vermeld om kritische maar voorzichtige mensen alvast niet uit te schelden (zoals de Belgische premier nog onlangs deed). Het gaat veelal om mensen die trachten na te denken. Verdient dat dan geen respect meer?
Het is ook duidelijk dat er torenhoge vragen rijzen of er naast de vaccins geen andere middelen konden worden gehanteerd. Sommige experts verwerpen op een wel heel virulente manier dit idee, maar ze botsen daarbij heel uitdrukkelijk op de praktijk in verschillende landen. Het feit dat farmaceuten zelf op zoek gaan naar medicijnen tegen Covid, laat vermoeden dat de genoemde virulente houding ongepast is.
Moet hier kwaadwilligheid achter worden gezocht? Moet men denken dat virologen gesponsord worden?
Niet noodzakelijk, omdat ook experts mensen zijn en bijgevolg niet graag hun ongelijk bekennen, zeker niet als een onnadenkende en gestroomlijnde pers hen de hele tijd als haast onfeilbare profeten heeft opgevoerd. Je moet je dat zélf eens voorstellen! Niemand valt graag van zijn sokkel, toch?
En zelfs als hun onderzoek gesponsord wordt, dan nog is het niet terecht meteen misbruik te veronderstellen. Veel mensen zijn op dat punt te radicaal. De geschiedenis van de wetenschap zou moeten herschreven worden als alle gevallen van sponsoring door particulieren zouden moeten geschrapt worden.
Dit ontzegt ons nochtans niet het recht erop te wijzen dat farmaceuten aan de Covid-crisis schatten hebben verdiend. Men heeft aangetoond dat 32 van ’s werelds grootste multinationals in 2020 hun winst met 109 miljard $ hebben zien stijgen. Onder hen: de grote farmaceutische namen[7]. De pandemie heeft de economische ongelijkheid wereldwijd sterk doen toenemen. Bij deze feiten rijzen vragen. Die te stellen is zeker niet verkeerd.
Buitensporige gedragswijzen
We werpen een blik op de manier waarop de maatschappij op de Covid-uitbraak heeft gereageerd.
Vooreerst moeten we zeggen dat de keuze voor een horizontale lockdown haast noodzakelijk tot buitenissige politieke beslissingen moet leiden. Zoals in de eerste bijdrage al werd gesteld is zo’n horizontale lockdown een wel zeer radicale ingreep: men legt letterlijk alles plat (‘lock down’), dus de hele samenleving. Dat kan niet anders dan rampzalige gevolgen hebben.
We zien dit feit dat ook gerealiseerd in de extremistische politiek van landen zoals Nieuw-Zeeland en Australië.
Zo ging Nieuw-Zeeland volledig in lockdown nadat er één besmetting na 170 besmettingsvrije dagen werd vastgesteld. Tegelijk bleven de grenzen potdicht. Premier Ardern zei openlijk: “kom niet uit je bubbel, praat niet me je buren, kom niet bij elkaar”. De lockdown zou over het hele land 3 dagen duren en in Auckland een hele week. In Australië was eenzelfde boodschap te horen: “praat niet me je buren als je buiten gaat”. In de deelstaat Victoria mag je je mondkapje niet afzetten om te drinken – daarom gaan de cafés dan ook dicht. Ondanks de al weken durende lockdown kreeg de Australische miljoenenstad Sydney de Covid-uitbraak naar eigen zeggen niet onder controle: er werden 356 nieuwe besmettingen geregistreerd – op een bevolkingstal van 5,3 miljoen. Let wel: het gaat om besmettingen. De gezondheidsbaas van Sydney zei dat mensen geen praatje met elkaar mogen maken en dat het niet de tijd is om vriendelijk te zijn. Intussen bouwt Australië een zogeheten quarantainefaciliteit, waar niet-gevaccineerden worden opgesloten, zogenaamd om alles veilig te houden. In Zuid-Australië worden proeven genomen waarbij burgers een computerprogramma moeten gebruiken om snel door te sturen waar ze zijn.
Dit soort extremistische toestanden krijg je als je geen onderscheid wil maken tussen redelijkheid en onredelijkheid: je trapt dan in dezelfde val als Stalin, waarvan verteld wordt dat hij van iedereen wist waar die was of geweest was. Is het zo verbazend dat mensen een ‘quarantainefaciliteit’ associëren met de concentratiekampen?
Maar ook zonder die uitzinnige reacties blijkt Covid voor buitensporige reacties te hebben gezorgd.
In Nederland is de Tijdelijke Noodwet Covid-19, in voege sedert maart 2020, intussen verlengd tot 1/9/2023. Dit is uiteraard niet langer ‘tijdelijk’. En dus rijst er verzet.
In Delft werden er op 31 augustus 2021 18 mensen positief getest – getest. Welgeteld één ervan belandde in het ziekenhuis. Toch verklaarde het gemeentebestuur van Delft, dat ruim 100 000 inwoners heeft, dat er sprake was van een zeer ernstig veiligheidsrisico. Hetzelfde gebeurde in Barendrecht.
Terwijl dit geschreven wordt ligt er op de Covid-afdeling van het regionaal ziekenhuis hier in de buurt welgeteld …. géén enkele patiënt.
Buitenissigheid houdt altijd specifieke risico’s in. In dit geval gaat het ook over het feit dat de eenzijdige focus op Covid tot gevolg heeft gehad dat de helft van de dringende zorgen tijdens de eerste golf werd uitgesteld, dit volgens een analyse van experts[8]. Zal iemand het ooit aandurven de overlijdens die hiervan het gevolg zijn af te zetten tegen die van Covid?
Verschillende experts verklaarden al dat het virus voor altijd onder ons zal zijn en we dus zullen moeten wennen aan eindeloos veel boostervaccins. Moet dit soort harde maatregelen dan voorgoed blijven?
Protesteren tegen harde maatregelen wordt bestraft. In Australië kun je tot 11 000 $ boete krijgen als je het aandurft te protesteren. In Nederland werden oude vrouwen door de Mobiele Eenheid letterlijk tegen de billen geslagen omdat ze zich niet snel genoeg verwijderden van de plaats waar protest plaatsvond. Bestaat er dan niet zoiets als vrije meningsuiting?
Men kan zich opwinden over de totalitaire en volstrekt onredelijke maatregelen van sommige regeringen, maar ook de economische aspecten mogen niet uit het oog worden verloren. De lockdows en de restrictieve maatregelen in het algemeen hebben volgens de Wereldbank in 2020 120 miljoen mensen in de extreme armoede gedrukt – terwijl een reeks multinationals nooit zoveel winsten boekten[9].
Ook dàt is buitensporig.
Misbruik van de situatie (1e ernstige zaak)
Veel ernstiger dan het buitensporige karakter van de politieke of sanitaire maatregelen is het feit dat er aanwijzingen zijn dat de (op zich inderdaad ernstige) Covid-zaak wordt aangegrepen om àndere dan medische doelen te bereiken. De tot in het extreme opgeklopte angsten van de bevolking waardoor mensen elkaar spontaan onder druk gaan zetten, komen sommigen goed uit en ze trekken er lessen uit die nuttig zijn om bijvoorbeeld klimaatdoelstellingen te bereiken.
De Canadese premier J. Trudeau verklaarde op 30 augustus 2021 op een congres van zijn partij dat wat men geleerd heeft van ‘Corona’ op de klimaatcrisis zou worden toegepast. “De pandemie biedt een zeldzame en kleine kans om alles te overdenken, te herdenken en te herdefiniëren, en een gezondere, rechtvaardigere en welvarender toekomst te creëren”[10].
Het is hier niet de plaats om in te gaan op het beeld dat de ‘resetters’ over de toekomstige wereld voor ogen staat: het volstaat in te zien dat sommige machtige groepen van de gezondsheidsituatie misbruik willen maken om politieke en ideologische doelen na te streven. Het World Economic Forum van Klaus Swab durft zelfs op eigen houtje politici en kabinetsmedewerkers uit te nodigen op zijn bijeenkomsten. Dat is ondermijning van het wettelijk gezag. Minister Bruins heeft dat in de Nederlandse Tweede Kamer in september 2021 moeten toegeven.
In een column haalde de bekende Nederlandse intellectueel en columnist Afshin Ellian scherp uit naar de (inmiddels afgetreden) Nederlandse interim-buitenlandminister Sigrid Kaag. Van haar is bekend dat ze een fel voorstander is van de hoger vermelde Great Reset en daar haar medewerking aan verleent. Afshin Ellian verwijst naar de auteur Wouter de Winther, die schrijft: “ … dat Kaags referentiekader politici van het Midden-Oosten zijn. Dat is ook een onderdeel van het Kaagprobleem. Kaag was als diplomaat gewend aan het ritselen met Bashar al-Assad, Yasser Arafat, Ali Khamenei en andere despoten uit het Midden-Oosten. Zij heeft echter geen ervaring en gevoel voor het voeren van een dialoog met democratische leiders. Dat blijkt ook uit haar houding: geen humor, geen empathie, geen vrijgevigheid en geen gevoel voor het algemeen belang. Typische kenmerken van een goed functionerende despoot in het Midden-Oosten.” Dat soort mensen is het dat stelt dat “als de grote les van de pandemie was dat tijdig serieuze actie ondernemen de sleutel is – waarom zou dat dan ook niet gelden voor de klimaatverandering?[11]”
Zal het iemand verbazen dat dit soort machtige mensen héél ver wil gaan om hun eigen wereld te scheppen? Een aantal mensen wil gewoon een ander samenlevingsmodel en doet in ieder geval veel moeite om aandachtige mensen te doen geloven dat ze daarvoor een gezondheidscrisis willen misbruiken.
Angstcreatie, repressie, chantage en doodzwijgen (2e ernstige zaak)
Het wemelt in de kranten niet bepaald van de berichten over de al hogergenoemde bijwerkingen van de vaccins, bijv. jonge meisjes die na de inenting om de week maandstonden hebben hoewel ze voordien heel normaal waren. Het is echt te gemakkelijk om zo’n feiten weg te zetten als “geval apart” en dus niet vermeldenswaard. Er zijn dan wel héél véél “aparte gevallen”.
Men is daar veel te lichtzinnig in.
Erger is dat kritiek op die manier het zwijgen wordt opgelegd. Waarom? Omdat sommige ‘experts’ dit alles niet gezegd willen hebben? Of omdat men alleen goed verkopend nieuws brengt?
Men kan zelfs vermoeden dat sommige artsen onder druk werden gezet om vooral niets negatiefs over vaccins te zeggen.
In dezelfde zin bracht een TV-uitzending in Nederland het verhaal van een man die zogenaamd aan Covid was overleden, maar na onderzoek door andere reporters aan onderliggend lijden bleek te zijn gestorven. Daarover ondervraagd ontkende de programmamaker niet dat er bewust een angstverhaal was geschapen maar dat iedereen zijn eigen mening heeft…
De zaak met Sam Brokken leert ons bovendien dat men er niet voor terugdeinst mensen die kritische vragen stellen meteen te ontslaan – terwijl docenten in het hoger onderwijs toch worden geacht kritische studenten te vormen.
Er wordt bewust angst gecreëerd en dat is niet van vandaag. Op de vergadering van het World Economic Forum had Greta Thunberg (men vraagt zich af waarom een mentaal ziek kind zoveel aandacht krijgt) gezegd: I don’t want you to hope, I want you to panic. En paniekzaaierij is inmiddels overvloedig geschied. Men leze er de kranten op na: “besmettingen weer gestegen”, “IC’s overvol” (maar men vergeet te vermelden dat er overal veel IC-bedden werden afgeschaald.) De tweede golf zou nog erger zijn en de derde nog véél erger… Enzovoorts. De media buitelden over elkaar heen bij het brengen van het ergste nieuws. Dat de overlijdenscijfers door de WGO dra op het peil van een normale seizoensgriep werden bijgesteld, stond in het beste geval alleen in de kleine lettertjes vermeld. Idem dito voor het opmerkelijk uitblijven van zo’n seizoensgriep.
Deze manier van formuleren kan weinig wetenschappelijk lijken, maar geeft in ieder geval het beeld weer dat de media zelf hebben opgehangen. Nog steeds zijn talloze ouderen doodsbang voor Covid. Er werd zelfs verteld dat media het spel bewust hebben gespeeld, “omdat de mensen anders de richtlijnen niet zouden volgen”. Sinds wanneer doen media aan activisme?
En waarom deskundigen met een afwijkende mening doodzwijgen, zoals die van Prof. Schetter, Prof. Bakti of dr. Geert Vandenbossche, allemaal mensen met een grondige kennis van de virologie?
En waarom lezen we zo weinig over de betogingen van mensen met een andere mening in onze ‘grote’ media? Op 28 augustus 2021 vond in Antwerpen een betoging van 6000 mensen plaats tegen de gevoerde Covid-politiek. VRT noch VTM vonden het nodig daar veel aandacht aan te schenken.
Overigens gaat de pressie nog steeds door terwijl dit geschreven wordt. In de Vlaamse media stond te lezen dat niet gevaccineerde kinderen méér zouden moeten betalen voor nochtans verplichte schoolreizen[12].
In Vlaanderen woedt op dit ogenblik de discussie of de toegang tot een ziekenhuis nog alleen mogelijk zal zijn met coronapas en een bewijs van niet-besmetting. Wie niet ingeënt is wordt dus niet behandeld?
De Israëlische zorgminister verklaarde onlangs dat de coronapas uitsluitend dient om ongevaccineerden onder druk te zetten[13].
Zelfs kromme redeneringen worden niet geschuwd: Hugo de Jonge vertelde ons dat vrijheid nooit onbegrensd is, zeker niet als die anderen beperkt. En dus moet de keuzevrijheid van niet-gevaccineerden worden ingeleverd om de bewegingsvrijheid van gevaccineerden te vrijwaren. Maar de gevaccineerden hebben hun originele keuzevrijheid al lang ingeleverd, vaak onder sociale druk. Wat de Jonge wil is dat iedereen zijn keuzevrijheid inlevert – en dat is wat anders dan de ene soort vrijheid plaatsen tegenover een andere. Het is het wegnemen van allemans keuzevrijheid.
Toppunt is dan wel een partijvoorzitter die mensen, die zich vooralsnog niet hebben laten inenten “egoïsten” noemt.
En dat alles terwijl zelfs farmaceuten de werkzaamheidsduur van hun eigen vaccins terugbrengen tot soms een schamele 3 maanden! Een Israëlische studie [14]bracht uit dat natuurlijke besmetting 13 maal (!) doeltreffender is dan vaccins. De journalist die deze studie uitbracht werd op Twitter geblokkeerd.
Om kort te zijn: het ziet ernaar uit dat de Nederlandse auteur Kees van der Pijl geen ongelijk heeft als hij zegt dat het niet zozeer om een coronapandemie gaat, maar veeleer om een angstpandemie[15]. Worden)
Sociale en psychologische aspecten (3e ernstige zaak)
Bij dit hele verhaal bleven tot nog toe de schadelijke gevolgen van de gevolgde Covid-politiek voor de sociale en maatschappelijke leefwereld onbesproken.
Al sinds maart 2020 zucht onze hele samenleving onder de lockdowns. Het sociale leven werd platgelegd. Horeca, culturele evenementen, manifestaties van allerlei aard en zelfs puur familiale en soms heftig emotionele bijeenkomsten zoals begrafenissen of doopfeesten werden verboden. De winkel mocht je slechts betreden als je dat alleen deed. Bij de bakker was het buiten in de regen aanschuiven en zelfs in bankkantoren, waar je alleen nog op afspraak binnen mag, werd het aantal aanwezigen in één lokaal sterk beperkt.
Bovenop dit alles komt de mondkapjesplicht, die door velen ervaren wordt als de verplichting tot het opzetten van een muilband en dus als een poging om mensen ook psychologisch het zwijgen op te leggen.
Hoewel er, voor zover mij bekend, geen direct wetenschappelijk bewijs voor bestaat, is het redelijk aan te nemen dat precies deze laatste ervaring van een opgelegde mondkapjesplicht niet alleen de druk van de sociale isolatie verergert, maar misschien ook wel eens een van de bronnen van het kennelijk groeiende verzet tegen de virologenpolitiek zou kunnen zijn.
De mens is immers een sociaal wezen en langdurige afzondering van soortgenoten is onverdraaglijk.
Dat de mens zich onmogelijk goed kan voelen wanneer hij of zij tot sociale isolatie gedwongen wordt, wordt hier – als voorbeeld – ondersteund door een beroep op een citaat, dat voorkomt in de doctorale thesis van Leen Heylen[16]. Heylen citeert de auteurs Johnson & Mullins in hun artikel uit 1987: Mensen kunnen niet als normale menselijke wezens functioneren als ze in een complete isolatie moeten leven; er is een minimaal niveau van primair sociaal groepsleven nodig (mijn vertaling).
Dit werpt een schril licht op de toenemende vereenzaming van de mens, die overigens door de moderne techische middelen sowieso al sterk vergroot is.
Dat de moderne mens vereenzaamt is trouwens al langer onderwerp van gesprek. Wijlen Wim Couwenberg schreef er ooit een essay over (De vereenzaming van de moderne mens. 1956). Maar de laatste jaren blijkt het vraagstuk van de vereenzaming in de westerse wereld steeds meer op de voorgrond te treden. Het is onbegrijpelijk dat sommige experts precies dat element vergeten schijnen bij hun advisering van de politiek.
In het Tijdschrift voor Geneeskunde schrijft W. Gyselaers dat alle materiële luxe en technologische mogelijkheden niet kunnen verhinderen dat onze westerse levenswijze aan onze gezondheid knaagt, en dat dit mede via het kanaal van de vereenzaming loopt[17]. Dus is de vraag volgens Gyselaers of we niet meer aandacht moeten schenken aan de eenvoudige aspecten van het menselijk samenleven: het oude cafébezoek, de sportclub, het etentje buitenhuis en het familiebezoek.
In een recente studie (2018) van Thomas More in Geel komt men tot de conclusie dat de gewone babbel door de de meeste vereenzaamden zelf als de belangrijkste remedie tegen sociale en emotionele eenzaamheid wordt gezien.
De conclusie kan kort zijn: de virulente manier waarop experts een straffe lockdown bepleiten om het Covid-probleem te lijf te gaan, namelijk de totale isolatie van zowat iedereen zodat het virus daarmee vanzelf uitdooft, is niet alleen naar de feiten niet correct, maar heeft een onmetelijk negatieve impact op de psychische gezondheid van mensen, die op den duur vies worden van elkaar.
Onderzoekers wezen ook op het schadelijke effect van langdurige stress, zoals in deze covid-affaire, op het menselijk brein. Overproductie van cortisol veroorzaakt veel vrije radicalen die onder meer de neuronen van de hyppocampus beschadigen. Daardoor wordt leren en denken lastiger. Portugese experimenten met ratten gaven gelijkaardige resultaten[18].
Dit soort aanpak roept als vanzelf allerlei theorieën in het leven, die vervolgens op sociale media een eigen leven gaan leiden en de maatschappelijke spanning opdrijven.
Alleen en in de steek gelaten, belaagd door gevaarlijke wolven
Deze tweedelige reeks werd geschreven als zoektocht van de geïnformeerde leek die schrijver dezes wil zijn doorheen een wildernis vol doornig struikgewas van echte en valse informatie, van bekende en achtergehouden feiten, van zin en onzin in deze Covid-tijden.
Dit is geen wetenschappelijk boek, maar toch voelt het beeld dat hierbij ontstaat ongemakkelijk.
Als men bereid is om alle stenen om te draaien rijzen er toch heel wat vragen en bedenkingen, waarvan sommige veeleer de lugubere kant op gaan.
Eerst moet me van het hart dat ik begrip heb voor de eerlijke wetenschapper die geconfronteerd wordt met een onbekende ziekte, maar intussen verstrikt zit in het kleverige web dat de wetenschap is. Thomas Kuhn heeft ons geleerd hoe bitsig het er in de wereld van de experts aan toe kan gaan en hoezeer zijn uitspraak correct is dat politieke revoluties bedoeld zijn om politieke instellingen te veranderen met methoden, waarvan het gebruik door die instellingen verhinderd wordt[19]. Ook in de wetenschap wordt er gestreden om het geld en om het grote gelijk en pas na veel discussie geven de tegenstanders van een nieuwe waarheid hun verzet op. Zelfs op dit punt is het niet meteen redelijk om over complotten te spreken – ook al wordt het spel zelden zuiver gespeeld, want iedereen wil winnen. In die zin vertelt Dijksterhuis in zijn De mechanisering van het wereldbeeld hoe de schaduw van Aristoteles vele jarenlang talloze wetenschappers heeft verhinderd oog te hebben voor andere paradigma’s[20].
Ik heb eveneens begrip voor de politiek die zonder veel persoonlijke kennis van de materie toch moet trachten de samenleving waarvoor ze verantwoordelijk is, doorheen de Covid-storm te loodsen.
Veel ernstiger is dat er bij de Covid-kwestie overal hongerige wolven door de bossen sluipen, op zoek naar de buit die hen het smakelijkst lijkt. Er zijn heel grote belangen in het spel.
Er zijn vooreerst de farmaceutische bedrijven, die van bij het uitbreken van de crisis om het grootste deel van de koek hebben gevochten.
Vervolgens zijn er bedrijven zoals Facebook, dat van bij het begin brood zag. In een recente publicatie schrijven Sheera Frenkel en Cecilia Kang hoe Mark Zuckerberg lang voor de overheid zelf besefte dat Covid-19 zich gevaarlijk snel verspreidde. En dus gaf Zuckerberg al op 26 januari 2020 zijn afdelingshoofden opdracht om alle niet-essentiële werkzaamheden te staken en zich op de covid-crisis voor te bereiden. Achter de koude ogen op het kaft van het boek blijkt een sluw berekenend machtsdenker te schuilen[21].
Er zijn de nieuwe multinationale machtscenakels, die hun kans schoon zien. De EU gebruikte de gezondheidscrisis om een gemeenschappelijk schuldpakket te scheppen, dat onder vorm van subsidies en leningen naar de lidstaten wordt doorgesluisd, op voorwaarde dat die zich richten naar de richtlijnen van de EU-commissie. Tegelijk werd een vergemeenschappelijking van het gezondheidsbeleid doorgeduwd, met daarin onder meer de gemeenschappelijke aanpak voor heel Europa van vaccins en geneesmiddelen. Met andere woorden: de EU maakt misbruik van de situatie om haar eigen macht te vergroten[22]. En we zien hoe de WGO, gesteund door machtige sponsors, een soort de facto governance verwezenlijkt via de verklaringen van haar hoogste ambtenaren, haar leidraden, haar online-leerplatforms, haar strategisch paraatheid- en actieplannen, haar test- en behandelingsprotocollen (verzet tegen het gebruik van Ivermectine, bijv.) enzovoorts[23].
Met andere woorden: de WGO evolueert verder in de richting van de wereldstaat.
Op dit punt aangekomen lijkt er zelfs sprake van bedrog en misschien zelfs van een vorm van corruptie – als dit soort bedrog zo kan genoemd worden. Corrupte gedragswijzen zijn van alle tijden[24]. We moeten echter constateren dat er vandaag te veel organisaties en groepen zijn die belang hebben bij zoiets als een Covid-crisis[25]. Dat er in dergelijke kringen zoiets als complotten gesmeed wordt, mag dus zelfs niet eens verbazen. Ook complotten zijn immers van alle tijden[26]. En iedereen weet dat overheden geheime diensten gebruiken voor onfrisse praktijken.
Intussen ondermijnen die gevaarlijke wolven het vertrouwen in lieden en organisaties die wel degelijk eerlijk gedreven worden door de zorgen om te toekomst. Hoe bestuur je een wereld met straks 10 miljard mensen, die allemaal relatief rijk willen worden? Hoe kom je aan de grondstoffen die daarvoor noodzakelijk zijn? En hoe pak je de onvermijdelijke vervuiling aan? En hoe bescherm je de andere bewoners van deze planeet?
Dat probleem werd al door Meadows aangekaart in het Rapport van de Club van Rome, waarvan later een geactualiseerde versie verscheen[27]. Ook Jan Tinbergen vroeg zich af of de mensheid wel in staat is om de aarde te beheren[28]. Aurelio Peccei publiceerde Honderd bladzijden voor de toekomst[29] terwijl andere wezen op grote mundiale veranderingen zoals de globalisering[30] en de gevolgen van een wereldwijde concurrentie[31]. Andere auteurs wezen erop dat een nieuwe wereldorde zich aandient[32].
Ook uit een misschien wat onverwachte hoek rees er bezorgdheid op, toen Martin Heidegger in een interview met Der Spiegel verklaarde dat de techniek aan de greep van de mens ontsnapt.
Dat is, alles bij elkaar genomen, geen opbeurend spektakel. Ook de grootste geesten hebben moeite om zich doorheen die chaos een weg te banen. Velen vragen zich zelfs af of er geen vorm van biologische oorlogvoering in het spel is[33].
Ik zie dan de eenzame, angstig geworden burger die zich bij de keel gegrepen voelt, en dat vooral omdat hij geen enkele steun ondervindt vanuit die milieus, waar men het traditioneel tegen de machten opneemt. De media namelijk: zij hebben die eenzame burger in de steek gelaten, zodat hij zich nog meer de machteloze prooi van gevaarlijke wolven voelt.
Op wolvenjacht
De vraag is nu wat ons, geïnteresseerde en belanghebbende burger, te doen staat.
Het eerste wat we moeten doen is bedacht zijn op studies die een nieuw licht werpen op ons probleem.
Daarvan wil ik twee recente voorbeelden aanhalen.
Eerst is er de bijdrage van Bert De Munck die het geldende solidariteitsverhaal van gevaccineerden versus niet-gevaccineerden kritisch bekijkt. Hij wijst erop dat de mens een door- en- door sociaal wezen is, dat leeft in wolken van levende kiemen en dito beesten en beestjes. De waarheid van ons bestaan is dat een menselijk individu niet op zichzelf staat, zoals bijvoorbeeld Descartes dacht, maar dat we allemaal een deel zijn van een levende kosmos. Wie dus een politiek van afzondering voert, doorbreekt deze natuurlijke samenhang doordat hij het individu plaatst tegenover de wereld waarin het leeft. Dat is geen solidariteit, maar de-solidariteit. Solidariteit betekent dat mensen doorleven in deze levende kosmos zonder zich nodeloos af te zonderen. Vanzelfsprekend is dat een pleidooi voor verticale lockdowns, maar veel meer nog is het een vraag om helemaal anders naar ons leven te kijken[34]. Daarmee kant De Munck zich ook tegen de opkomende tendens om het vaccineren in de sfeer van de moraliteit te plaatsen.
Een daarmee verwante tekst verscheen op 9 augustus in de Nieuwsbrief van het Tijdschrift voor geneeskunde. De volksgezondheid heeft specifieke ethische ijkpunten nodig. De auteur gaat in op de spanning tussen individuele vrijheid en de verdediging van het algemeen welzijn.
De auteur heeft begrip voor de problemen van de medici, maar wijst erop dat het sinds de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog duidelijk is geworden dat puur utilitarisme, dit is: gezondheid bezien als een goed dat boven alles staat, betwistbaar is. Wat goed is voor mensen, moet namelijk eerst correct worden gedefinieerd. Bovendien moeten de maatregelen doeltreffend zijn en niet meer overlast veroorzaken dan absoluut noodzakelijk. Ook hier zien we de aandacht verschijnen voor de totale zijnswijze van de mens als persoon[35].
We leven in een gevaarlijke tijd. Er werd een grens overschreden. De techniek om ons allen op een dystopische manier te beheersen, zoals al zo vaak in science-fiction werd beschreven, bestaat of zal binnenkort bestaan. In de handen van een kleine elitaire groep is dat een groot gevaar, want het is voor sommigen een aantrekkelijk idee. Een gevaarlijke wereldwijde dystopie is echt mogelijk geworden. Dat wordt duidelijker nu miljardair William Gates al een volgende pandemie heeft aangekondigd en gezegd heeft dat er in India grote mRNA-fabrieken zullen staan[36].
Ziedaar de wolven die de kuil voor ons democratisch gebeente al aan het graven zijn.
Het is heel essentieel dat de gewenste wereldwijde herdefinitie van de rijkdommen niet een zaak van kleine miljardairsclubjes weze, maar van ons allemaal.
Daarom moeten wij informatie opeisen. We mogen ons niet langer voor de aap laten houden als zijn we een stel dwazen, of ons laten wegzetten als domme wappies, antivaxxers of extreemrechtsen. Er bestaat een wet die medische patiënten tot heuse participanten bestempelt. Onredelijk is de eis voor betere informatie dus niet.
Misschien gaan we dan zelf, nadat we dat voor onszelf hebben beslist, wel verder dan sommige ministers nu denken. Maar dan gaat het om een democratische beslissing.
Te veel spelers schijnen intussen maar niet te willen beseffen dat ze door hun eigen houding wantrouwen oproepen en dat boodschappen zoals “De zorg wordt veel te duur[37]”, doen denken aan een oude Amerikaanse film waarin aan gepensioneerden niet langer medicijnen werden verstrekt. Het beeld van dit soort horrorscenario’s moet gedoofd vooraleer een redelijke sfeer voor de invoering van zo’n (on)dingen als een coronapas in redelijkheid mogelijk wordt[38].
Als de beslissers weigeren zulks te doen, zie ik me verplicht iedereen die denkt aan complotten of erger wel degelijk ernstig te nemen.
Ik denk dat het onuitgesproken verlangen van de gemiddelde mens van vandaag verscholen zit in de simpele uitdrukking van Vaclav Havel: het leven als een poging om in de waarheid te leven[39].
Alleen open en toegankelijke kennis zal de moderne, soevereine burger in staat stellen om zich teweer te stellen tegen krachten die van elke gelegenheid misbruik maken of hun eigen macht te vergroten.
Misschien moeten we met z’n allen op wolvenjacht.
Jaak Peeters
September 2021
[1] Denk hierbij ook aan het beruchte Thalidomide (C13H10N2O4), dat aan de basis lag van het Softenon-schandaal.
[2] International Journal of Vaccine Theory, Practice, and Research 2(1), May 10, 2021
[3] Vaccines 2021, 9, 221. https://doi.org/10.3390/vaccines9030221
[4] https://www.scientias.nl/deltavariant-is-acht-keer-minder-onder-de-indruk-van-onze-vaccins-dan-de-alfavariant/
[5] https://www.reuters.com/business/healthcare-pharmaceuticals/pfizer-starts-dosing-patients-oral-covid-19-drug-trial-2021-09-01/
[6] De EU doet er nog een schep bovenop, door zogeheten Fake News te gaan bestrijden. Ik wist niet dat dit tot de bevoegdheden van de EU behoort…
[7] Fair magazine. Het magazine voor een eerlijke handel. Jul./sept. 2021.
[8] De Financieel Economische Tijd, 2/9/2021.
[9] https://blogs.worldbank.org/opendata/updated-estimates-impact-covid-19-global-poverty-looking-back-2020-and-outlook-2021
[10] http://www.weforum.org/agenda/2020/06/now-is-the-time-for-a-great-reset/
[11] http://www.pressreader.com/uk/sunday-express-1070/20200913/281608127848991
[12] De Morgen, 7/9/2021.
[13] Op 12 september 2021.
[14] https://www.scribd.com/document/521947447/2021-08-24-21262415v1-full#download&from_embed
[15] Kees van der Pijl. Pandemie van de angst. De Blauwe Tijger, 2021.
[16] Oud en eenzaam? Een studie naar de risicofactoren voor sociale en emotionele eenzaamheid bij ouderen. Unief Antwerpen, 2011. Via het net raadpleegbaar.
[17] W. Gijselaers. Tijdschrift voor Geneeskunde, 77- 2021, blz. 632.
[18] A. Villoldo & David Perlmutter. Het verlichte brein. Ankh-Hermes, 2020, blz. 85. In dezelfde lijn bewijst een recente studie dat bewust naar elkaar luisteren zelfs de hartritmens op elkaar afstemt. Cognities (en dus angsten) en lichamelijkheid zijn intens verbonden. https://www.cell.com/cell-reports/fulltext/S2211-1247(21)01139-6
[19] Thomas Kuhn, De structuur van wetenschappelijke revoluties. Boom, 1987, blz. 129.
[20] E.J.Dijksterhuis. De mechanisering van het wereldbeeld. Meulenhoff, 1980, blz. 19-49 en passim.
[21] Sheere Frenkel & Cecilia Kang. Een smerige waarheid. Atlas, 2021, blz.255.
[22] Nu nog een Europees leger, en men heeft het Grote Doel bereikt. Hebben de burgers daar ooit voor kunnen kiezen?
[23] https://www.who.int/news/item/29-06-2020-covidtimeline
[24] Er bestaat over dit onderwerp veel literatuur. Rudy Aernoudt beschouwt corruptie in zijn brede betekenis als een noodzakelijk bijproduct van de menselijke samenleving. In Rudy Aernhoudt, Waarom corruptie welig tiert? Roularta, 2000, blz.109. Een andere publicatie is van de hand van Michel van Hulten onder de titel Corruptie. Revelerend is de ondertiteling: Onbekend, Onbemind, Alomtegenwoordig. Boom, 2002.
[25] Men denkt onwillekeurig aan het World Economic Forum.
[26] Leerzaam is: Kevin Danaher, 50 years is enough. The Case Against the World Bank and the International Monetary Fund. South End Press, Boston, 1994.
[27] D. Meadows. Rapport van de Club van Rome, Het spectrum, 2008.
[28] Jan Tinbergen. Kunnen wij de aarde beheren? Kok, 1987.
[29] Aurealio Peccei. Honderd bladzijden voor de toekomst, Ploegsma,1985.
[30] Ignacio Ramonet. Globalisering en chaos. Houtekiet, 1999?
[31] Groep van Lissabon. Grenzen aan de concurrentie. VUB Press, 1994.
[32] Jacques Attali, Millenium. Naar een nieuwe wereldorde. Kosmos, 1992.
[33] Denk aan de mededelingen dat het Covid-virus uit een lab in Wuhan ontsnapt zou zijn.
[34] Bert De Munck. Een beter inzicht in de relatie tussen de medische en politiek dimensie van de begrippen immuniteit en solidariteit kan helpen om de gepolariseerde situatie te ontmijnen. Knack, 10/9/2021.
[35] L. Ravez. De volksgezondheid heeft specifieke ethische ijkpunten nodig. Nieuwsbrief Tijdschrift voor Geneeskunde, 9 augustus 2021.
[36] Telefonisch interview met The Times of India, September 2021.
[37] Trouw,15/9/2021.
[38] Resolutie 2361 van 27/1/2021 van de Raad van Europa verbiedt elke vorm van pressie op ongevaccineerden. De regeringen schijnen uitgerekend die resolutie niet te kennen.
[39] Vaclav Havel. Poging om in de waarheid te leven. Van Gennep, 1991.
