Vrijwel dagelijks worden we overspoeld door schrijnende beelden van overvolle boten met Afrikaanse vluchtelingen in de Middellandse zee. We lezen over verdrinkingen en over brutaliteiten van mensensmokkelaars, die zonder scrupules zwangere vrouwen en kinderen in het water gooien om de Westerse zeelui te dwingen die drenkelingen op te pikken.
Pure chantage zonder enige vorm van menselijke consideratie is dat, niet minder wreedaardig dan wat elke dictatuur vertoont. Voor dergelijke kerels past een andere aanpak.
Week gemaakt door onze grenzeloze verering van de vermeende oneindige waarde van het menselijk individu, zien westerlingen dan geen andere uitweg meer dan oorlogsbodems in te zetten om vluchtelingen van de verdrinkingsdood te redden en de mensensmokkelaars tegen te werken, waarbij ze prompt met de werkelijkheid worden geconfronteerd als de staat Libië, die zelf overhoop steekt, botweg meedeelt met deze aanpak niet akkoord te gaan noch mee te zullen werken. Wat hadden de arrogante EU-potentaten eigenlijk gedacht?
Het lijkt er zelfs op dat de actie voor de EU een alibi is om zichzelf als parate mogendheid te manifesteren, met logo en al.
De pers echter zou deze gemanifesteerde menselijkheid moeten confronteren met het vaak vrijwel totaal ontbreken van dezelfde gevoelens van menselijk meedogen in Afrika zelf.
Het zou ons helpen om met onze eigen emoties wat beter om te gaan en ons wat minder te laten chanteren.
Er is namelijk wat meer aan de hand dan iets dat door een simpele oproep voor menselijk meedogen kan opgelost worden.
Ik probeer hierna wat kritisch na te denken, zonder volledigheid na te streven en met een klemtoon die net niet op emotionele betrokkenheid ligt.
Overbevolking
Om meteen naar de kern van het probleem door te stoten: het geboortecijfer in Afrika is veel te hoog in verhouding tot de massa bruikbare landbouwgrond. Er is gewoon geen eten voor al die mensen. In een eindige wereld is oneindige groei onmogelijk, schreef ooit Konrad Lorenz.
Door de te grote bevolkingsdichtheid beginnen bovendien de psychologische wetmatigheden te spelen, die zeggen dat ieder menselijk individu behoefte heeft aan een persoonlijk territorium. Dat is overigens ook bij dieren zo. Mensen willen schijnbaar maar niet inzien dat ze territoriale wezens zijn. Extreemlinks, zoals Groen, heeft het met dat inzicht ontzettend moeilijk, doch de wetmatigheden in kwestie werden vele jaren geleden al door B. Bakker (1974) uiteengezet, en nadien nooit tegengesproken.
Als je teveel mensen op een te klein territorium bijeenbrengt ontstaan er spanningen. Die lopen op als er dan, bovenop, ook nog eens te weinig te eten valt. Dan krijg je de struggle for life voluit.
Om deze stoutmoedige stellingen verder te illustreren geef ik hierna een aantal cijfers.
Geboorten per vrouw in enkele Sahel/Saharalanden
Ethiopië: 4,64
Nigeria: 6,00
Soedan: 4,49
Somalië: 6,69
Eritrea: 4,78
Tsjaad: 6,2
Ter vergelijking:
België : 1,79
Nederland: 1,72
Duitsland: 1,38
Italië: 1,4
Frankrijk: 2,01
De cijfers dateren bijna allemaal uit 2012.
Volgens een rapport van de VN wordt in Afrika alleen op dit ogenblik zo’n 4 miljoen km2 land met verwoestijning bedreigd. Dat is ongeveer 1/3e van de mogelijke landbouwoppervlakte.
Voeg hierbij dan primitieve religieuze geloofsovertuigingen die vrouwen tot levende broedmachines herleiden of overtuigingen die in ieder geval het gebruik van voorbehoedsmiddelen afwijzen, dat alles in een tropisch klimaat waarbij mensen sowieso al halfnaakt rondlopen in een wereld vol jongemannen die tjokvol zitten met testosteron, en dan heb je de ingrediënten die nodig zijn om onoplosbare problemen te creëren.
Deze onoplosbare problemen laten zich kort samenvatten: overbevolking.
Afwentelen van problemen
Als de wereld zich tot Afrika zou beperken en mensen zouden niet op de loop kunnen, dan zou Afrika geen andere mogelijkheid resten dan het probleem zelf doeltreffend aan te pakken.
Maar de wereld is veel groter en in de halve wereld is de overtuiging gegroeid dat het leven in Europa nog nét geen paradijs op aarde is. Dus: allen daarheen! Naar verluidt zou thans ongeveer één miljard mensen overwegen om naar Europa te emigreren (Collier 2013).
Kan men het die mensen kwalijk nemen? Op zich niet, al zouden zelfs zij moeten begrijpen dat het kleine West-Europa zo’n vloed onmogelijk aankan.
Er zijn er wél anderen die een en ander kwalijk kan worden genomen. Ik zal ze hier maar beleidsmakers noemen.
Hen verwijt ik hun problemen naar Europa te exporteren.
Ik licht toe.
Een jonge bevolking vergt grote investeringen in onderwijs, opleiding en opvoeding en, wat later, in werkgelegenheid. Dat gebeurt niet. Het kàn ook haast niet als de bevolkingsaanwas zo hoog is. Dat valt namelijk niet te betalen. Nochtans zou investeren in de jeugd de problemen van de toekomst voorkomen.
Ik geef nog enkele interessante cijfers:
Uitgaven voor militaria in % van het BNP (2011 CIA factbook):
Zuid-Soedan: 10,39
Marokko: 3,55
Namibië: 3,11
Burundi: 2,39
Nigeria: 0,89
Ethiopië: 0,91
Swaziland:2,17
Botswana: 2,37
Ivoorkust: 1,65
Lesotho: 1,94
Ter vergelijking ( CIA factbook 2012):
VS: 4,35 %
Groot-Brittannië: 2,49
Frankrijk: 1,76
Zwitserland: 0,76
Japan: 0,97
De verhouding lijkt nog mee te vallen, maar deze cijfers moeten in hun kader worden geplaatst: het is uiteraard veel minder ernstig dat een land 4% van zijn BNP aan defensie uitgeeft als het rijk is.
Helaas: daar knijpt het schoentje.
Volgens de OESO werden in 2008 zowat 120 miljard dollar aan ontwikkelingshulp besteed. Eén derde daarvan ging naar de minst ontwikkelde landen.
Hieronder volgt een extract uit de lijst van die minst ontwikkelde landen. Ik heb de landen uit de behandelde regio genomen die volgens het CIA factbook ( 2011) minder dan 2000 dollar per jaar inkomen per hoofd hebben: Congo-Kinshasa; Eritrea; Niger; Centraal-Afrikaanse Republiek; Togo; Gambia; Mali; Ethiopië; Guinea; Sierra Leone; Guinee-Bissau; Burkina Faso; Oeganda; Tsjaad; Ivoorkust; Ghana; Ivoorkust; Senegal. Dus 17 op 33 of de helft van de armste landen zijn in Afrika rond het Sahel/Saharagebied te vinden. Onder de andere arme landen vindt men onder meer Afghanistan, Liberia en Oost-Timor, die recentelijk door oorlog werden/worden getroffen. Van de overige 13 (van de 33) hiervoor nog niet genoemde landen liggen er nog eens 7 in Afrika.
Dat kan toch niet allemaal toeval zijn?
De hierboven vermelde cijfers zijn natuurlijk onvolledig, maar wie wil kan verder zoeken: Niger heeft een geboortecijfer van 7 kinderen per vrouw; Burkina Faso 5,8. Reken maar dat de cijfers in heel het besproken gebied van dezelfde grootteorde zijn.
Niemand zal ontkennen dat dergelijke toestanden elke welmenende regering voor haast onmogelijke uitdagingen stelt. De VN-norm van 0,7% voor ontwikkelingshulp ( slechts 5 landen halen die norm, waaronder Nederland) is daarom meer dan verantwoord, doch is op zich onvoldoende.
De grote vraag rijst: waar blijven de inspanningen van de plaatselijke regeringen zelf, gegeven het feit dat er zo’n enorme bedragen worden besteed aan militaire uitgaven?
Je kunt zeggen dat de uitstroom van sukkelaars uit Afrika de beslissing is van die armen zelf, die het recht hebben betere oorden op te zoeken. Je kunt ook zeggen dat mensensmokkelaars een wrede hand in het spel hebben, en dat zal nog wel kloppen ook. Maar het globale beeld oogt in de richting van beleidsmakers die te weinig bezig zijn met het aanpakken van de problemen zelf. Ik zie immers te weinig massale campagnes voor geboortebeperking. Vele Afrikaanse mannen weigeren nog steeds condooms. De Duitse regering voerde enige tijd geleden campagne om mannen ertoe aan te zetten zittend, en niet rechtstaand, te plassen! Waarom dan geen fellere campagnes voor condoomgebruik? Etienne Vermeersch (2011) stelt voor om een groter gedeelte van het ontwikkelingsgeld aan geboortebeperking te besteden. Ook dat gebeurt niet of nauwelijks. Alleen het vrouwencondoom is in beperkte mate in opmars.
Door deze feiten zijn we gerechtigd te stellen dat Afrika zijn problemen naar West-Europa exporteert. Wij, in dat West- Europa, zijn het die de kosten voor onderwijs en tewerkstelling zullen moeten dragen – niet de Afrikaanse landen, waar ze thuishoren. En onze eigen maatschappijen worden door zulke massale instroom sociaal overhoop gehaald.
Gevolgen van deze toestand voor de Europese volken.
De gevolgen van deze onverantwoordelijke politiek voor de volkeren in Europa zijn immers zonder meer desastreus.
Ik soms er hierna enkele van die gevolgen op, zonder op volledigheid aanspraak te maken.
Ten eerste: de instroom van duizenden vluchtelingen uit een beperkt aantal gebieden zal hier hetzelfde effect hebben als het samenbrengen van arbeiders uit verschillende ‘stammen’ in de Zambiaanse copperbelt in de twintigste eeuw. (Eriksen, 2010) Mensen uit verschillende stammen werkten weliswaar in dezelfde kopermijnen, maar koekten na het werk en in de vrije tijd samen met mensen van dezelfde etnische groep, waarbij ze een soort eigen etnische cultuur ontwikkelden, gebaseerd op de thuiscultuur maar aangepast aan de nieuwe woonstreek. Met andere woorden: de instroom van zovele Afrikanen, bijvoorbeeld uit Somalië, zal in onze streken Somalische etnische eilanden doen ontstaan. Daarin zal een aangepaste vorm van Somalische cultuur tot ontwikkeling komen, en we mogen vrezen dat de wreedaardige gewoonten zoals de vrouwenbesnijdenis naar hier zullen overwaaien. Omdat de ‘behandelde’ vrouwen door deze mishandeling in levensgevaar zouden kunnen komen, kan de regering niets anders dan een uitzondering op de wetgeving uit te vaardigen, speciaal voor de Somalische ‘bevolking’. Dat betekent dat de zogeheten burgerlijk-civiele wetgevende cultuur in etnisch omschreven brokken uit elkaar valt. Dan laat zich makkelijk voorspellen wat er ons te wachten staat: etnische conflicten in een streek waar die voordien volkomen afwezig waren. Nu al klinkt de roep om eigen etnische reglementeringen ( Abou Jahjah, 2014)
Er is stof legio voor toekomstige, etnisch gefundeerde conflicten. In werkelijkheid kan hier de kiem groeien van het einde van de Europese beschaving zoals we die nu kennen en waarvoor onze voorgangers nota bene hard hebben gestreden. De kans is groot dat ons de totale maatschappelijke chaos staat te wachten.
Ten tweede: hoe zal men bij een instroom van een dergelijke aard en omvang kunnen verhinderen dat naast de Islam, waar we al zoveel problemen mee hebben, nog andere religies binnensluipen, die voor ons, westerlingen, onaanvaardbare overtuigingen van allerlei aard verspreiden? Hoe zal men het verspreiden van deze ongewenste overtuigingen – bijvoorbeeld tégen de democratie en over de positie van de vrouw – tegengaan of de gevolgen ervan indijken, zelfs als men erin slaagt om het ontstaan van etnische eilanden te voorkomen? Is het voorbeeld van Sharia4Belgium niet verhelderend?
Ten derde: bij dergelijke massieve instroom is het onmogelijk de menigvuldige netwerken en contacten die hierbij ontstaan te controleren. Moderne communicatiemiddelen maken het immers voor emigranten makkelijk om met hun etnische broeders in het thuisland intens contact te houden. Er zullen nog meer dan vandaag transnationale economische netwerken ontstaan ( Eriksen, 2010). Op zich hoeft dan geen probleem te vormen. Maar op welke manier zal een overheid beletten dat die transnationale netwerken illegale en zelfs strafbare toestanden veroorzaken?
Er is al zoveel illegaliteit! Deze zal in deze omstandigheden nog fel toenemen.
Ten vierde: heeft iemand al ooit becijferd wat de sociale kosten van deze massieve instroom zijn? Niet alleen moeten de Europese volken de kosten van ontwikkeling, scholing, opleiding, sociale voorzieningen enz. dragen – kosten die eigenlijk door de herkomstlanden hadden moeten gedragen worden -, maar omdat de culturele en sociale achtergrond van deze immigranten compleet van de onze verschilt, vermenigvuldigen die kosten zich, zodat deze instroom vanuit puur economisch oogpunt voor de ontvangende landen sterk negatief uitpakt (Collier, 2013).
Ten vijfde: de instroom in de tweede helft van vorige eeuw van vele mensen met een Islamachtergrond ligt mede aan de oorsprong van de vrijheidsbeperkende wetten zoals deze op het racisme en de xenofobie. Gelooft er iemand dat bij vermenigvuldiging van het aantal afwijkende etnische gemeenschappen de noodzaak voor dit soort beperkende wetten zal afnemen? Men is dus gerechtigd te veronderstellen dat het soort wetten waarmee velen onder ons het terecht nu al zo moeilijk hebben nog zal toenemen. Willen we dat als democratisch denkende mensen? Hoe anders zullen beleidsmakers een sluitende politiek kunnen opstellen om de gestegen maatschappelijke spanningen meester te blijven?
Ten zesde: dergelijke massieve immigratie gaat, naar men kan vrezen, de krachten van zowat elk Europees volk te boven. Ik verwijs slechts naar de noodkreet van Italië, toch niet bepaald een klein of arm land. “ We kunnen het niet langer aan!”. Wat een gedroomde kans voor eurocratië om zijn nu al buitensporige macht nog verder te versterken! Deze kans om zichzelf tot halfgoden te verheffen en als moderne satrapen over de plebs te heersen is toch te mooi om te laten liggen?
Ten zevende: al die mensen moeten gehuisvest worden, scholing krijgen en werk vinden. Dat kost alweer kostbare, zeldzamer wordende open ruimte en natuur. Het betekent tegelijk meer hinder door hangjongeren – niet alleen uit de immigrantengroepen, want onze eigen jongeren zullen hetzelfde willen doen. Waarom zou je als jonge kerel ( je bent jong en je wilt wat ) niet hetzelfde doen als de even jonge kerel van Afrikaanse komaf, die als gevolg van de ontwrichting van de sociale netwerken in zijn eigen gemeenschap nu de straten afschuimt, op zoek naar vrouwen, geld, drugs en avontuur, in een wereld waarin de wettige regering hem toch niks kan doen? En wie zal beletten dat de Erdogans aller landen onze contreien aandoen om aanhang te winnen voor hun eigen macht in hun eigen land?
Ik vraag me echt af of we niet veel te lichtzinnig tegenover deze kwesties staan. Ik lees in onze zogeheten kwaliteitskranten zo weinig dat licht werpt op de problemen die op ons af dreigen te komen. Ik lees zo weinig analyses van de oorzaken van dat alles.
Ik lees wél de hele tijd welke gestampte racisten die Vlamingen wel zijn – hetgeen dan nog een pertinente leugen is bovenop.
En problemen in de herkomstlanden…
Wanneer iemand door het weg-met-ons-virus gedreven wordt zwijgt hij liever over de kwalijke, desastreuze, maatschappij-ontwrichtende gevolgen van deze massale volksverhuizingen. Hij gaat voorbij aan de vernietiging van onze eigen leefgemeenschappen, waaraan toch ook hij zijn identiteit te danken heeft.
Ik veroordeel deze hatelijke vorm van nihilistisch individualisme als pure Freudiaanse doodsdrift.
Laat ze dan hun eigen gemeenschappen kapot willen, maar waarom zwijgen die lieden dan over de eveneens desastreuze gevolgen van de feiten en de omstandigheden ervan in de herkomstlanden? Met het lot van deze mensen beweren ze toch begaan te zijn?
Ik som er enkele op – en ik beperk me tot een simpele opsomming.
Het verloren gaan van levenshabitat van dieren ( olifanten, leeuwen enz. ).
Het wegstromen van intellectueel, moreel en arbeidsgericht talent.
De ontwrichting van plaatselijke leefgemeenschappen met persoonlijke en sociale desoriëntatie tot gevolg.
Het schadelijk effect van de emigratiestromen op buitenlandse investeringen, omdat investeerders hun geld niet riskeren in dergelijke labiele situaties.
Het wegvloeien van kansen om ter plaatse veelbelovende experimenten mogelijk te maken. In Ethiopië zijn interessante experimenten gedaan door via een beperkte herbebossing nieuwe landbouwgronden te ontsluiten. Daartoe behoeft men ondernemende jonge mensen, een correct en niet corrupt bestuur en politieke stabiliteit.
Het verminderen van de druk om verandering. Door het wegvloeien van jonge mensen uit de herkomstlanden vloeit naar verhouding ook de kans op verandering weg, omdat deze laatste juist door jongeren gewild wordt. Daardoor wordt de noodzakelijke sociale modernisering, die nodig is om de herkomstlanden op te stuwen tot moderne naties, afgeremd.
En enkele vragen
Corruptie is een kwaal die heus niet alleen in de armere landen woekert. Ik las in de krant dat een audit bij de NMBS aanzienlijke verspillingen aan het licht bracht. Manu Beuselinck, die op dat ogenblik volksvertegenwoordiger voor N-VA was, bracht aan het licht dat één organisatie voor thuisverpleging alleen al in het gewest Gent 87,5 miljoen eur. ‘geïnvesteerd’ had in vastgoed. Dat is geld dat daar niet hoort te wezen, want het komt uit de sociale kas en moet voor sociale doeleinden gebruikt worden. Voor heel Vlaanderen brutaal omgerekend betekent dit dat zowat 2,5 miljard eur uit de sociale kas een andere bestemming heeft gekregen – alleen al voor thuisverpleging.
Zou het overdreven zijn te stellen dat als de corruptie wat beperkter kon worden gehouden, er voldoende geld vrijkwam om de 0,7% norm voor ontwikkelingshulp te halen? Dat zou op wereldschaal 100 miljard dollar per jaar betekenen. En mogen we niet vragen dat de sommen voor militaria wat bescheidener zouden uitvallen, alvast in de arme landen zelf?
Is het zo onredelijk te streven naar een Afrika dat zoveel mogelijk weer terugkeert naar de oorspronkelijke gemeenschappen, die door de kolonisatie brutaal werden kapotgescheurd ( Davidson 1994)? Door dat te doen zou het etnische beginsel beter tot zijn recht komen, hetgeen meer zekerheid en psychologische rust verschaft voor inheemsen, meer sociale cohesie en meer wil om elkaar te helpen. Dat is veel beter dan zich te vergapen aan loze, illusoire mensbeelden van ‘lege’ mensen, alsof de menselijke identiteit op commando kan geschapen worden.
We kunnen voorts ook denken aan ernstige besparingen. Het vrijgekomen geld hebben we voor de aanpak van dit probleem meer dan nodig.
Ziehier enkele voorbeelden: waarom zetten we niet veel meer in op de verdwijning van een overbodige staat zoals België, die slechts kon ontstaan omdat een klasse collaborateurs met de Franse bezetting om sentimentele francofiele redenen van geen kanten wat met de Noordelijke Nederlanden wou te maken hebben? (Witte, 2014) We weten toch dat als gevolg van het bestaan van België jaarlijks zowat 10 miljard eur. welvaart letterlijk wordt opgegeten (transfers)? Is dat nog verantwoord in een wereld met zoveel miserie? Waarom niet gewerkt aan een Vlaams-Nederlandse confederatie, die efficiënter en dus spaarzamer zou kunnen opereren, ook al omdat al het vertaalwerk weg zou vallen en de wederzijdse communicatie makkelijker en dus goedkoper wordt – voluit het schaalvoordeel dus?
En zijn we er zo van overtuigd dat de dure en haar eigen personeel uitbundig betalende EU die grote meerwaarde biedt, waarmee ze ons verkocht werd? Kan iemand ons die meerwaarde zwart op wit bewijzen? Een even hard bewijs liefst als de feiten met de drenkelingen in de Middellandse zee. Of volstaan we niet met veel minder, een veel bescheidener Europa, herleid tot zijn essentiële kerntaken en bijgevolg met veel minder geld?
Transitie
Gejammer en emoties verzachten het harde lot van sukkelaars die hun miserabel bestaan ook niet gewild hebben niet. Het sturen van wat aftandse marineboten om de mensensmokkelaars dwars te zitten is niet meer dan een druppel op een hete plaat.
Ik geloof dat we dieper moeten kijken.
Ik geloof dat de hele planeet in transitie is en dit zowel op micro- als op macroniveau.
Dat drukt men uit met de op zich weinigzeggende en daardoor verhullende term globalisering. De productie en de handel zouden nu, voor het eerst, op planetaire schaal zijn georganiseerd, met een bijhorende planetaire arbeidsdeling en het ontstaan van een internationaal managerdom. De vraag luidt nu of we zoiets nog wel moeten willen en niet eerder producten moeten kopen die rondom ons gefabriceerd werden: om pure ecologische redenen alleen al. Is het niet onzinnig dat melk uit de Kempen met grote vrachtwagens naar de Eifel vervoerd wordt, om vervolgens ingeblikt in de Kempen verkocht te worden? Als we die idee eens planetair zouden toepassen? Misschien een taak voor een nieuwsoortig socialisme?
Toch is dat alles maar één kant en misschien zelfs niet eens de belangrijkste.
Het hoofdfenomeen is, dunkt me, dat de informatie tegenwoordig de hele planeet rondreist en dat een plaatselijk gebeuren, dat tot voor kort niemand aan de andere kant van de aardbol aanging, vandaag in een oogwenk een wereldprobleem is. We zijn betrokken bij alles wat er in de wereld gebeurt. Wat ooit micro was, wordt nu snel macro. Ons wereldbeeld verandert en ons zelfbeeld moet volgen.
Aan de ene kant schept de mundiale deling van kennis en informatie een soort universele, planetaire samenhorigheid – al is die term voorlopig nog sterk overdreven. Als je het lijden op 10.000 km ver zelf kunt zien is het moeilijk om niet betrokken te raken. Tegelijk echter worden mensen door deze informatie aangemoedigd op zoek te gaan naar een beter leven: de dromen rijzen op.
Aan de andere kant duwt de confrontatie met het geheel van de planeet mensen terug in hun eigen habitat. Mensen putten immers hun identiteit uit iets dat onderscheidend is. Ze grijpen daarbij naar hun etnische groep, waarmee ze zich identificeren en zich daardoor een afgemeten, afgescheiden en dus onderscheidende identiteit aanmeten. Zichzelf omschrijven als ‘mens’ is namelijk nogal mager als identiteitsbepaling. Daarom gaat globalisering gelijk op met etnisch reveil. Je kunt dit in eigen land goed merken aan de verschijning van de hoofddoek: men identificeert zich helemaal niet met de burgerlijk-civiele maatschappij, want dat is niet onderscheidend. Aanschurken tegen de eigen etnische groep integendeel wel. Dit verschijnsel is slechts de toepassing van een algemene constatering in de antropologie: de confrontatie met het vreemde schept bewustwording van het eigene.
Naïeve ideeën over een algemeen menselijk kosmopolitisme dat de overhand zou halen op de plaatselijke identiteit ( Beck,2006) dragen bijgevolg niet echt bij aan een betere wereld. Zich verschuilen achter een nietszeggende slogan zoals superdiversiteit( Geldof, 2013) helpt evenmin. De verschijnselen benoemen zet immers geen zoden aan de dijk. De vraag is hoe je de problemen oplost en een werkbare samenleving organiseert in deze omstandigheden. Daartoe behoef je in ieder geval zelfbewuste mensen met een duidelijke identiteit. We behoeven eigenlijk een ander soort mensen, omdat we een andere wereld hebben.
Corruptie en machtsmisbruik dan weer zijn van alle tijden: een regelmatige grote schoonmaak is zeker noodzakelijk maar volstaat niet. Ook de hoger genoemde ernstige besparingen volstaan niet. En medemenselijkheid zonder een felle wil tot veranderend ingrijpen, dreigt het probleem zelfs nog te bestendingen. Er is meer nodig. Misschien moeten we sommige van onze heilige principes herzien. Misschien is het recht op kinderen niet absoluut (Vermeersch,2011). En misschien is vrijwillige migratie in een wereld waar geen lege ruimte meer voorhanden is al evenmin een absoluut recht. Misschien zelfs is het gewoon ons aller plicht om de problemen op te lossen waar ze ontstaan.
De uitdaging is vooral, naar mijn oordeel, om tegelijk een planetaire visie kansen te geven – het gaat immers om een planetair probleem – en toch de mensen voldoende etnische bodem te bieden om hen de mogelijkheid tot duidelijke, bewuste identificatie te geven en zodoende ook de morele kracht om hun eigen problemen zelf aan te pakken en pas, als men het niet langer aankan, op anderen een beroep te doen. Door dat te doen, zouden we inspelen op de transitie waarin de planeet zich bevindt.
We hebben hier te maken met een probleem van allereerste rang waarmee het voortbestaan van de beschaving zelf gemoeid is. In vergelijking hiermee doet het gedaas over discriminatie en racisme aan als onbenullig gewemel.
De juiste orde der dingen is: éérst het beheersen van de bevolkingsaanwas. En dat moet op de eerste plaats gebeuren in de groeilanden zelf en de andere landen moeten hen daarin bijstaan. De eigen problemen afwentelen op andere volken kan voor niemand een optie zijn.
Jaak Peeters
Juni 2015.