Het wordt van langsom hilarisch. Ik bedoel: volgens de genaamde Bert Bultinck zijn Vlamingen ziekelijke racisten. Ik heb altijd aan blanke Amerikanen gedacht, als het scheldwoord racisme over de tafel schoof. Maar neen: Vlamingen zijn racisten. Gestampte, onverbeterlijke racisten. Het zit in ons DNA.

Bovendien zijn ze bang. Ze zijn bang van ‘de ander’. En ze zijn bang dat hun banen zullen ingenomen worden door niet-witte Vlamingen.

Hoe is het mogelijk zoveel onzinnig gezwets opeen te stapelen op enkele tientallen regels?

Over de meer filosofische aspecten van BB’ s gezwets wil ik niet verder uitweiden. Daar heeft Johan Sanctorum in Doorbraak al veel te veel woorden aan verspild. Een andere reactie is die van Boudewijn Boeckaert, die de bespottelijkheid van het hele zaakje etaleert.

Hier wil ik de bal terugkaatsen naar die poging tot redacteur, die er niet in slaagt meer dan een afgekauwde prop redactionele pruimtabak voort te brengen – en dan kennelijk nog verwacht dat lezers zijn schrijfsel ernstig nemen.

Eerst de beschuldiging dat de modale Vlaming een racist is in hart en nieren. Laat me beginnen met een simpele methodologische vraag: hoe is BB tot deze conclusie gekomen? Door enkele feiten, zoals op Pukkelpop, onlangs? Als ik zijn professor wetenschapsmethodologie zou zijn, zou ik hem moeten buizen. In de wetenschap is het immers echt niet toegestaan algemene conclusies te trekken uit enkele, toevallige en bijeengesprokkelde feiten – waarvan de eigenlijke kern vaak nog onbekend blijft ook. En zelfs als het verzamelen van feiten op de correcte manier is geschied, is het trekken van een conclusie altijd maar een voorlopige zaak: een hypothese. Die moet door later onderzoek bevestigd worden.

BB heeft niets onderzocht. Hij heeft een paar akkefietjes bijeengekrasseld en trekt daaruit meteen een algemene conclusie, die hij nota bene van toepassing acht op de hele Vlaamse bevolking.

Als voorbeeld van stigmatisering kan dat tellen!

Wat zou BB vertellen als ik zou zeggen dat negers – een bewuste woordkeuze – elke dag vijf keer hun vrouwen bespringen en ze dus onverbeterlijke seksmaniakken zijn? Kan iemand zich het gehuil voorstellen?

Maar als het om Vlamingen gaat, màg dit soort benevelde stigmatisering dus wel. Dan is het toegestaan om alle regels van wetenschappelijke en journalistieke degelijkheid aan de haak te hangen en mag je er maar op los schelden.

Wat ik denk?

Dat de filosofische beschouwingen van Johan Sanctorum over deze zaak veel te ver en te diep gaan. Het hele ding is zoveel intellectuele inzet niet waard. BB’s gezwemel haalt nauwelijks het niveau van de gemiddelde cafetoogpraat van het soort dat je kunt aanhoren als de klok het middernachtelijke uur begint te naderen en de consumptie van geestrijk vocht zo stilaan sporen begint na te laten.

Ziedaar mijn beeld van de hoger genoemde pruimtabak.

Waarom ik dat zo fel zeg? Omdat ik me herinner hoe BB het heel relevant vond om het persoonlijke liefdesleven van een minister en haar minnaar openbaar te maken. Schaamte kent die kerel ook al niet. Discretie evenmin.

Sterker nog is dat ikzelf enkele jaren geleden hard heb gemaakt dat Vlamingen uitgerekend géén racisten zijn. Toegegeven: in plaats van 50 interviews, had ik er 200 kunnen doen. Maar ik heb tenminste onderzoek gedaan en mijn conclusie staat regelrecht tegenover deze van BB.

Van een doctor in de Germaanse filologie had ik echt wat anders verwacht.

Ten tweede: als BB enig verstand van psychologie zou hebben, dan zou hij weten dat de ‘angst voor de ander’ een evolutionair gegeven is. Als ik voor het eerst een jonge kat in mijn tuin loslaat, begint die de tuin te onderzoeken – onder meer om uit te zoeken of er geen andere katten in de tuin rondlopen. Misschien hoeft een germanist dat niet te weten, maar alle levende wezens worden achterdochtig als ze iets onbekends ontmoeten. De mens is geen uitzondering op die regel.

Als dat zo is, moet je daarover ook niet beginnen te zaniken. Normale mensen zaniken ook niet over de bestaande natuurwetten.

Ten derde. Ik heb altijd gehoord en gelezen dat ‘men’ destijds gastarbeiders liet over komen. Die zouden dat het vuile werk komen doen. Is dat ‘remplacement’? Ja, in zekere zin wel, maar daar waren dan zelfs de vakbonden pleitbezorgers van. Eidoch: die “men”: dat was niet de massa van de gewone Vlamingen. Die massa vernam.

Alweer een methodologische fout, BB! Eén racistische Vlaming kleurt de Vlaamse hemel nog niet racistisch. Je mag niet zonder reden veralgemenen. Tweede buis.

Maar dan maakt BB alwéér een methodologische fout. Want wie wat stelt, moet zich op feiten, observaties of metingen baseren. Die moeten evenwel correct zijn. Wat blijkt? Dat die niet-witte Vlamingen helemaal geen werk “afpakken”, maar dat ze de lege arbeidsplaatsen opvullen, waarvoor er veelal geen “witte” Vlamingen beschikbaar zijn: postpakkettenbedeling, schoonmaak, verzorging in rusthuizen en noem maar op. Overigens gebeurt die ‘remplacement’ ook door ‘witten’: kijk maar naar de in het zwart werkende Polen in de bouwsector. BB heeft dus niet eens kennis genomen van de correcte feiten.

Alweer mis, BB.

Wat is dat toch allemaal, zo’n opeenstapeling van onzin, van onbewezen en zonder meer foutieve stellingen, nota bene door iemand die in de zetel van een hoofdredacteur heeft plaats genomen? Tekent dit alles niet een onfris beeld van de redacteur zelf? En een even onfris beeld van de directie of de uitgevers?

En wat doen wij, gewone Vlamingen, hiermee?

Tja: op die laatste vraag ligt het antwoord voor de hand. Laat dat ‘boekske’ in het winkelrek liggen.

Het ligt daar goed.

Jaak Peeters

September 2018