Kerst 2025.

Tijd voor vrede.

Op 9 december 2025 publiceerde de Antwerpse hoogleraar Tom Sauer in de Financieel Economische Tijd (FET) een opiniestuk onder de titel: “Een imperfecte vrede is beter dan een eindeloze oorlog”.

Sauer begint met de steeds evidenter wordende constatering dat het met Oekraïne niet goed gaat. De militaire machtsbalans was altijd al in het nadeel van Kiev. Oekraïne heeft minder manschappen, minder munitie en een veel kleinere economische basis.

Besluit: Oekraïne kan deze oorlog onmogelijk winnen.

Na deze constatering volgt normaal de zoektocht naar de diplomatie. Want, zo schrijft Sauer, conflicten worden uiteindelijk aan de onderhandelingstafel beslist. Maar onze politieke leiders in Berlijn, Londen, Parijs en Brussel hebben nog geen enkele keer samengezeten met Vladimir Poetin.

Intussen gaat het aan het front van kwaad naar erger.  De Russen vorderen zo snel dat er binnenkort niets meer te onderhandelen valt.

De zaak wordt nog nijpender nu Amerika zich steeds meer uit Europa wil terugtrekken: er is namelijk een veel grotere tegenstander opgestaan. China heeft nu al een groter bruto binnenlands product (BBP) dan de Verenigde Staten, bouwt tegen een ongelooflijk tempo vliegdekschepen en ander oorlogstuig en toont zich in het Oosten steeds zelfbewuster. Anders dan zijn voorgangers zoals Obama en Biden, ziet Trump in Rusland niet langer het grootste dreigende gevaar. Bovendien vindt hij dat de Europeanen nu maar eens zelf uit hun pijp moeten komen.

De conclusie kan alleen zijn dat de West-Europeanen – die houden immers het roer vast – de stap moeten zetten die Sauer vraagt: met Rusland gaan praten.

In plaats daarvan gooit Mark Rutte op 11 december jl. nog wat olie op het vuur door zijn uitspraak dat Rusland weldra een grote open oorlog met Europa kan starten. Regeringen jagen de angst onder de bevolking nog op door hun burgers aan te zetten om noodpakketten aan te leggen, nadat ze met veel bombarie de stijging van de militaire budgetten hadden aangekondigd of met de flauwe grap van de zogenaamde Russische drones de goedgelovigen de stuipen op het lijf te hebben gejaagd.

Men vraagt zich vertwijfeld af of de leiding van ons continent nog wel goed bij haar hoofd is, vermits een echte grote oorlog met Rusland alleen kan uitdraaien op de vernietiging van wat ten onzent nog aan beschaving over is.

Macron moge dan met veel heisa rondgebazuind hebben dat Rusland kan en moet verslagen worden: veel valt er van een Russische nederlaag toch niet te merken. Het land heeft met kennelijk succes zichzelf omgebouwd tot een efficiënte oorlogseconomie die de productiecapaciteiten van Europa verre overtreft. Evenmin zijn er tekenen van een broeiende opstand tegen het gezag in Moskou – een regime change waarvan hierin ervaren figuren in Washington warm zouden worden.

Erger nog is dat de koppige ontkenning van de werkelijkheid er rechtstreeks toe bijdraagt dat Rusland meer dan ooit vastgeklonken wordt aan het grote gele gevaar uit het Oosten. Wat stellen de leiders in de Europese hoofdsteden zich dan concreet voor bij een open conflict met Moskou?

En, voor zover dat nog nodig zou zijn, rijst bovendien de vraag waarom de media slaafs het narratief van oorlogsbereide leiders volgen. Die media, nota bene, die zich ooit hadden voorgenomen om de kritische stem te zijn en het als hun natuurlijke opdracht zagen het gezag het vuur aan de schenen te leggen. Het is duidelijk dat werkelijk kritische media een oorlogszuchtige partij fameus de voet zouden kunnen dwars zetten. De bonus die ze daarmee zouden verdienen, zou niets minder zijn dan het ontlopen van de vernietiging van ons continent.

Ook hier is de vraag naar mediatiek activisme niet misplaatst. Mia Doornaert zei in een interview naar aanleiding van haar nieuwste boek dat ze almaar meer het gevoel heeft dat heel wat redacties verworden zijn tot sekten, waar er echt sprake is van een pensée unique: de mening dat er met de media wat mis is, wordt door deze Grande Dame dus ook gedeeld.

En zo wordt de oproep van Sauer een prangende, door hart en ziel snijdende vraag: wanneer zullen de dames en heren die zich de leiders van dit continent wanen uit hun droomwereld ontwaken en doen wat normale mensen in deze precaire situatie moeten doen: zoeken naar een wapenstilstand.

Sauer is niet de enige die op dit spoor zit.

Op 11 december schilderde Steven Arrazola de Onate onder de titel De Europese tijdbom een weinig opbeurend beeld van de sociale en economische situatie van ons continent.

Hiervan uitgaande pleitte deze auteur o.m. voor warme handelsbetrekkingen met Rusland, waar we goedkope energie kunnen kopen.

Ikzelf heb in het verleden gepleit voor een veiligheidsorde die het huidige Europa én Rusland zou omvatten, maar dat pleidooi viel in sommige milieus op een ijskoude steen. Nochtans hoeven we geen helderzienden te zijn om de voordelen hiervan te zien. Naast alles wat hiervoor al werd gezegd zijn de rauwe feiten wat ze zijn: West- Europa heeft géén delfstoffen en wat het had werd uit kortzichtigheid onder het beton gestort. En Rusland heeft in Siberië een schat aan kostbare hulpstoffen.

Om het trumpiaans te zeggen: daar zit een geweldige deal in voor de beide partijen. Wij hebben grondstoffen nodig en de Russen zoeken een markt waar ze hun waar aan de man kunnen brengen: men moet elkaar niet opvrijen om zaken te doen!

Laten we in deze kersttijd dus luisteren naar wat kritische stemmen ons voorhouden en krachtig laten horen dat we het oorlogsgeroffel beu zijn en vrede willen. We zijn zelfs bereid de reis van de Europese leiders naar Moskou nog te betalen ook.

Jaak Peeters

December 2025